Trang chủ » Lịch sử » Nghiên cứu Lịch sử » Nghiên cứu Lịch sử thế giới
Category Archives: Nghiên cứu Lịch sử thế giới
Ukraine trong lịch sử cận đại (4)
PHẦN 4: Hai cuộc cách mạng bất bạo động
Biên soạn: Tôn Thất Thông – Hiệu đính: Hoàng Lan Anh
Cuộc chiến Ukraine đã kéo dài hơn 1000 ngày, Ukraine vẫn đứng vững. Điều gì đã làm cho một dân tộc có đất rộng người thưa, chỉ với 40 triệu dân, mà họ đã làm cho Nga ngày càng sa lầy, tiến thoái lưỡng nan? Câu trả lời có thể tìm thấy từ lịch sử cận đại của Ukraine. Vì thế, chúng tôi xin giới thiệu loạt bài lịch sử bao gồm bốn phần. Sau đây là phần bốn, tức phần cuối.
Ukraine trong lịch sử cận đại (3)
PHẦN 3: 30 năm độc lập – Dưới chiếc bóng quá khứ
Biên soạn: Tôn Thất Thông – Hiệu đính: Hoàng Lan Anh
Cuộc chiến Ukraine đã kéo dài hơn 1000 ngày, Ukraine vẫn đứng vững. Điều gì đã làm cho một dân tộc có đất rộng người thưa, chỉ với 40 triệu dân, mà họ đã làm cho Nga ngày càng sa lầy, tiến thoái lưỡng nan? Câu trả lời có thể tìm thấy từ lịch sử cận đại của Ukraine. Vì thế, chúng tôi xin giới thiệu loạt bài lịch sử bao gồm bốn phần. Sau đây là phần ba.
Ukraine trong lịch sử cận đại (2)
PHẦN 2: Thế kỷ dài đấu tranh cho chủ quyền quốc gia
Biên soạn: Tôn Thất Thông – Hiệu đính: Hoàng Lan Anh
Điều gì đã làm cho một dân tộc có đất rộng người thưa, chỉ với 40 triệu dân, mà họ đã làm cho Nga ngày càng sa lầy, tiến thoái lưỡng nan sau hơn 1000 ngày? Câu trả lời có thể tìm thấy từ lịch sử cận đại của Ukraine. Vì thế, chúng tôi xin giới thiệu loạt bài lịch sử bao gồm bốn phần. Sau đây là phần 2.
Thời đại Khai sáng – Nguyên nhân Cách mạng Pháp năm 1789 (1)
Phần 1: Nguyên nhân chính trị, kinh tế, tài chính
Biên soạn: Tôn Thất Thông – Hiệu đính: Hoàng Lan Anh
Hậu bán thế kỷ 18 là thời kỳ đầy rẫy khủng hoảng cho các chế độ cũ ở châu Âu với hệ thống kinh tế và chính trị cổ hủ lúc ấy. Những thập niên cuối của thế kỷ 18 chứa đầy những biến cố chính trị mà đôi lúc đã đạt đến đỉnh điểm của sự nổi loạn, song song với các phong trào đòi tự trị khắp nơi. Nhiều sử gia sau này đều xem hậu bán thế kỷ 18 là “thời đại cách mạng dân chủ”, mà trong đó cách mạng Pháp đã để lại dấu ấn sâu đậm nhất, lâu dài nhất. (Sử gia Anh Eric Hobsbawm)
Xem tiếp video:
Ukraine, Nga và „vấn đề Đức“
Tác giả: Tôn Thất Thông – Hiệu đính: Hoàng Lan Anh
Những bài biên khảo sau đây là một phần của cuốn sách về Zelensky trong mấy tháng đầu cuộc chiến Ukraine, nhưng không xin được giấy phép xuất bản. Chủ đề của tác phẩm, sau ba năm, không còn giá trị thời sự nữa, cho nên tôi xóa các phần liên quan đến Zelensky, chỉ giữ lại phần biên khảo lịch sử mang tính phi thời gian. Sau đây là hai bài đầu tiên về quan hệ Đức – Nga và Đức – Ukraine qua dòng chảy lịch sử cận đại châu Âu.
Đọc tiếp:
Phần 1: Quan hệ giữa Đức và Nga
Phần 2: Quan hệ giữa Đức và Ukraine
Thời đại khai sáng – Cách mạng khoa học trong thế kỷ 17
Tác giả: Tôn Thất Thông
Hiệu đính: Hoàng Lan Anh
Phải có một khoa học phổ quát nào đó có khả năng giải thích mọi chuyện vượt lên trên trật tự và tiêu chuẩn, mà không cần phải sử dụng một phương tiện nào khác khi có vấn đề phát sinh. Điều này chúng ta có thể đạt được, không cần phải nhờ cái gì xa lạ mà chỉ cần một từ ngữ cổ xưa: toán học phổ quát. (René Descartes 1596 – 1650).
Nghe tiếp Video:
Cách Mạng Khoa Học – Những thành tố quyết định
Tác giả: Tôn Thất Thông
Trong thế kỷ 16, có lẽ ngoại trừ Copernicus và một ít học giả gần gũi của ông, còn lại hầu hết mọi người đều xem con người và quả đất là trung tâm của vũ trụ, điều mà nền khoa học Hy Lạp cổ đại đã khẳng định và được thần học Kitô xem là nền tảng lý luận. Trong vũ trụ đó, con người là thước đo của một thế giới do Thượng Đế sáng tạo ra.
Nghe tiếp Video:
Thời đại Khai sáng – Cách mạng Khoa học bắt đầu như thế nào?
Tác giả: Tôn Thất Thông, tháng 10/2024
Trong thời đại khai sáng, triết gia khám phá những khoa học mới, và tất cả để phục vụ cho con người làm chủ thiên nhiên và môi trường sống chung quanh. Dùng thuật ngữ của David Hume, khai sáng là thời đại của “những khoa học đạo đức” mới mẻ: Xã hội học, tâm lý học, kinh tế chính trị học và giáo dục hiện đại (Sử gia Peter Gay).
Xem tiếp Video:
Thời đại khai sáng – Hai luồng triết học chính
Tác giả: Tôn Thất Thông
Trong thời đại khai sáng, những lâu đài triết học mọc lên một cách nhộn nhịp, liều lĩnh và kiêu kỳ. Triết học trong thời đại này được vinh danh rực rỡ như chính trào lưu nghệ thuật Barock đương thời. Những tên tuổi lớn như Descartes, Spinoza, Leibniz cũng như Locke, Hobbes, Hume đại diện cho những lâu đài triết học tráng lệ. Nhưng khi đi vào bên trong để quan sát cấu trúc bản vẽ của từng lâu đài, chúng ta cũng thấy những nét đặc thù riêng. Tuy nhiên, nhìn một cách tổng thể, các lâu đài này thể hiện hai xu hướng nổi bật: Thuyết duy lý và thuyết duy nghiệm.
Xem tiếp Video:
.
Thời đại khai sáng – Lý tính và niềm tin tôn giáo
Tác giả: Tôn Thất Thông, tháng 4/2024
Chúng ta hãy bắt đầu từ giả sự thuần phục và suy luận ở một trình độ mới. Vạn vật đã đạt đến một đỉnh điểm, nơi mà không ai phân biệt giữa tín đồ Kitô và Do Thái giáo, người Thổ, cộng đồng ngoại đạo. Niềm tin tôn giáo đã mất tất cả tác dụng đến đạo đức, luân lý. […] Kitô giáo không còn lại gì ngoài những hình thức và thành kiến bên ngoài, đã biến con người thành thú vật bằng cách tước đoạt quyền tự do sử dụng quyền phán xét của họ và bóp nghẹt ngọn lửa lý tính bên trong họ. (Baruch de Spinoza, 1670)
[Đọc tiếp trên Diễn Đàn Khai Phóng]
Hoặc nghe Video:
Diễn Đàn Khai Phóng 