Đế quốc Anh: Di sản của bạo lực?
Tác giả: Peter Bergen phỏng vấn Caroline Elkins, CNN 25.9.2022
Người dịch: Tôn Thất Thông
Giới thiệu: Nữ Hoàng Elisabeth II vừa được an táng tuần qua. Hàng triệu người Anh rơi nước mắt thương tiếc. Hàng triệu người khác thì nhìn về Luân Đôn bằng ánh mắt hoài nghi và tự hỏi: có phải Nữ Hoàng cũng phải chịu trách nhiệm về những tội ác mà đế chế Anh đã gây ra trên các thuộc địa cũ. Tại sao? Qua bốn tác phẩm khảo cứu công phu, giáo sư sử học Caroline Elkins cung cấp những bằng chứng mới để chúng ta tự tìm câu trả lời.
Giới thiệu sách hay: Kinh tế Nhật Bản – Giai đoạn phát triển thần kỳ 1955-1973
Người giới thiệu: Hà Dương Tường
Tác giả Trần Văn Thọ tập trung trình bày, “để cung cấp một tham khảo cho những bàn luận về mục tiêu năm 2045 của Việt Nam”, “bàn luận” mà tác giả đã phác hoạ vài nét, đặt mục tiêu là “làm thay đổi Việt Nam, thay đổi diện mạo Việt Nam trên trường quốc tế và thay đổi hẳn cuộc sống của người Việt Nam cả chất và lượng” trong 4.000 ngày, từ đầu năm 2020 đến cuối năm 2030, một mục tiêu theo ông là có thể thực hiện được, “nếu có chiến lược, chính sách đúng đắn, kèm theo là những cải cách cần thiết”.
Phát hành bộ sách “Những nhà Tư tưởng lớn” đợt 2
Công ty Văn hóa Văn Lang và nhà xuất bản Hồng Đức báo tin cho biết, bộ sách “Những nhà tư tưởng lớn” đợt 2 vừa được phát hành hôm nay. Như vậy, tổng cộng hai lần là 19 tập nhập môn về 19 đại triết gia, đa số thuộc thời hiện đại, của tác giả Dr Walther Ziegler do nhóm dịch thuật CHLB Đức biên dịch, dưới sự chủ trì và hiệu đính của Lưu Hồng Khanh và Bùi Văn Nam Sơn:
Nay mai, ban dịch thuật sẽ gởi cho chúng tôi bài giới thiệu. Khi nào nhận được chúng tôi sẽ thông báo tiếp. Trước mắt xin mời quý độc giả tham khảo:
– Giới thiệu bộ sách 9 cuốn đợt 1 (xuất bản năm 2020) hoặc xem ờ Tập san Triết học và Tư tưởng
– Kết nối đến tin tức đợt 2 từ trang mạng của Văn Lang (mua trọn bộ hoặc có thể mua từng cuốn)
Kinh nghiệm đợt 1 cho biết là sách loại này rất được ưa chuộng và hết hàng rất nhanh.
Trân trọng giới thiệu
Chuyện Vua Gia Long và Giám mục Bá Đa Lộc
Tác giả: Tôn Thất Thông
Tuần qua, Diễn Đàn Khai Phóng đã đăng bài “Đi tìm sự thực lịch sử về Vua Gia Long” của Thụy Khuê. Tác giả đưa ra những phân tích lịch sử mang tính chất phản bác lại những luận cứ đã tồn tại và bám rễ ở Việt Nam qua nhiều thế hệ, cho nên nhận được nhiều ý kiến phản hồi đủ loại xu hướng. Đó là chuyện tất nhiên và đáng hoan nghênh. Chúng tôi xin bổ sung một ít thông tin, hy vọng làm vấn đề sáng tỏ hơn một chút.
Đi tìm sự thực lịch sử về vua Gia Long
Tác giả: Thụy Khuê
DĐKP giới thiệu: Vai trò của Vua Gia Long, Minh Mạng nói riêng và của triều Nguyễn nói chung trong lịch sử Việt Nam vẫn còn là đề tài tranh cãi không dứt và dường như trên văn đàn Việt Nam hiếm có một tác phẩm nghiên cứu nào có tính thuyết phục. Sử gia trong nước thì đông đảo, nhưng khi tìm thấy những tư liệu lịch sử đi ngược với đường lối của đảng cộng sản thì cũng chẳng có ai dám đưa ra (trừ một ít người đã về hưu). Ở ngoại quốc thì lực lượng quá mỏng, đề tài này lại không mang tính thời sự nóng hổi. Cho nên hiếm khi chúng ta đọc được một công trình nghiêm túc bằng tiếng Việt, mang tính phản biện với dòng nghiên cứu lịch sử chính thống trong nước. Bài viết sau đây và tác phẩm đi kèm “Vua Gia Long và người Pháp” của Thụy Khuê là công trình hiếm hoi, quý báu rất xứng đáng để tham khảo. Xin trân trọng giới thiệu.
Vĩnh biệt Ngô Tấn Dũng
Bạn Ngô Tấn Dũng đã ra đi ngày 2.9.2022. Hôm nay, gia đình Ngân-Chiêu Dương tổ chức lễ tang ở Nghĩa Trang Kehl rất thân tình ấm cúng, chan chứa tình cảm thương yêu. Tiễn đưa Dũng, ngoài gia đình của Ngân, còn có rất đông anh em bè bạn từ khắp nơi về dự, những người bạn lâu năm đã từng quen biết nhau từ lúc mới sang Đức cách đây 50 năm. Có người lái xe 800Km từ Berlin, 700Km từ Oldenburg, từ Aachen, Düsseldorf, Hannover, München, Stuttgart, Frankfurt, Ingelsheim, Langen, Bad Nauheim, Bad Camberg, Mannheim… Đường xa vạn dặm cũng không dài bằng tình cảm chan chứa của bạn bè đối với Dũng. Xin giới thiệu với các bạn một bài viết thay cho lời tiễn đưa, do bạn Trần Cung đã đăng trên Diễn Đàn. Ở cuối bài có vài hình của buổi tang lễ hôm nay.
Cách cai trị của Putin dựa trên di sản bạo lực châu Á
Tác giả: Jörg Himmelreich, NZZ 30-8-2022
Biên dịch và chú giải: Tôn Thất Thông
Giới thiệu: Rất nhiều nhà phân tích phương Tây ngạc nhiên về sự bùng nổ chiến tranh ở Ukraine. Có lẽ vì họ quen phân tích theo lo-gic đúng hoặc sai, lợi ích hoặc rủi ro. GS Jörg Himmelreich của đại học Paris dùng cách tiếp cận khác, đứng trên quan điểm lịch sử để truy tìm nguyên nhân phát sinh bạo lực tại Nga nói chung. Cách tiếp cận này có lẽ có ích cho chính trị gia thế giới khi đối đầu với những xung đột lớn trong tương lai, thí dụ như đối đầu với Trung Quốc chẳng hạn. (Xin xem thêm chú giải ở cuối bài, được đánh số bằng [x]).
Giải mã khái niệm ‘nhà nước’
Tác giả: Nguyễn Hữu Đổng
Nhà nước là gì? Nhà nước có “tiêu vong” hay không như C. Mác và Ph. Ăngghen đã từng dự báo? Trong bài viết này, tác giả chủ yếu phân tích thực chất, hạn chế hiểu biết, đề xuất giải pháp cách tư duy chân thật để nhận thức đúng khái niệm nhà nước, xây dựng quốc gia kiến tạo phát triển bền vững ở Việt Nam.
Diễn Đàn Khai Phóng 