Công nghệ bán dẫn chính là tử huyệt của Trung Quốc
Sau khi đăng bài “Trung Quốc chạy nước rút tìm kiếm Chip nano“, nhiều độc giả viết thư yêu cầu DĐKP khai thác thêm chủ đề “Trung Quốc và công nghệ bán dẫn”. Hy vọng thời gian tới các biên tập viên liên hệ sẽ đáp ứng yêu cầu. Tiện đây xin giới thiệu bài viết đăng năm ngoái, nhưng còn tính thời sự cao, được cập nhật và bổ sung thêm nhiều dữ liệu, hy vọng đúng với chờ đợi của quí độc giả. Đọc tiếp:
Bài 1: Thanh Hà – Trung Quốc chạy nước rút tìm kiếm Chip nano
Bài 2: Tôn Thất Thông – Điểm tử huyệt Trung Quốc: Công nghệ bán dẫn
Trung Quốc chạy nước rút tìm kiếm “Chip nano”
Tác giả: Thanh Hà
DĐKP giới thiệu: Chính sách của Trung Quốc đối với Đài Loan ngày càng hung hãn làm dấy lên nhiều lo ngại. Liệu Trung Quốc có dám tấn công Đài Loan hay không? Liệu Đài Loan có thể tự phòng thủ được không? Liệu Mỹ có trực tiếp can thiệp hay không? Trong hai tháng qua, DĐKP đã giới thiệu nhiều bài viết để giúp thêm dữ liệu hòng tìm câu trả lời – dựa trên quan điểm chính trị và quân sự. Có một cách nhìn khác không kém phần quan trọng chưa nói tới: Một mặt, Trung Quốc đang tụt hậu về công nghệ bán dẫn, chỉ sản xuất được 16% nhu cầu bán dẫn cho cả nước. Riêng với các Chip cao cấp đời mới, Trung Quốc không sản xuất được và hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài. Mặt khác trong lĩnh vực này, Đài Loan là nguồn cung rất quan trọng, chỉ riêng công ty TSMC đã chiếm hơn 50% thị phần thế giới về gia công Chip (Foundry). Riêng các Chip cao cấp nhất loại 7 nano, TSMC đang độc quyền. Vậy thì, có phải nhờ thế mà Đài Loan đang có “thẻ bảo hiểm nhân mạng” chống lại sự tấn công từ Trung Quốc, hay TSMC chính là mồi ngon làm cho Trung Quốc phải nhanh chóng ra tay thâu tóm, dù rủi ro sẽ vô cùng lớn: Trung Quốc có thể sẽ bị cô lập, mất nguồn cung cấp bán dẫn làm kinh tế tê liệt, hoặc nếu toàn bộ lãnh đạo cao cấp của TSMC trốn được ra ngoại quốc, thì Trung Quốc cũng mất cả chì lẫn chài.
Mỹ phải tránh chiến tranh với Trung Quốc về Đài Loan bằng mọi giá
Tác giả: Daniel L. Davis (Trung Tá về hưu),The Guardian, 5-10-2021
Người dịch: Lê Nguyễn
Tâm trạng phổ biến của những quan chức Washington là sẽ chiến đấu nếu Trung Quốc cố chinh phục Đài Loan. Đó sẽ là một sai lầm.
Tận dụng Bộ tứ [QUAD] để chống lại vòng ảnh hưởng Kỹ thuật số của Trung Quốc
Tác giả: Mark Linscott & Anand Raghuraman, Atlantic Council, 17-5-2021
Người dịch: Lê Nguyễn
Tham vọng ngày càng tăng của Trung Quốc nhằm giải mã lại các quy tắc của không gian mạng sẽ là một lời cảnh tỉnh cho các nền dân chủ kỹ thuật số hàng đầu trong khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương: Họ cần phải hợp tác chặt chẽ hơn về công nghệ hoặc chịu rủi ro bị lấn lướt bởi Bắc Kinh và phạm vi ảnh hưởng kỹ thuật số đang mở rộng của nước này.
Hội nghị thượng đỉnh QUAD: Liên minh quân sự mới
Đối đầu Mỹ – Trung hơi giống thời Chiến tranh Lạnh
DOYLE MCMANUS, Los Angeles Times, ngày 26 tháng 9 năm 2021
Người dịch: Lê Nguyễn
Tổng thống Biden đã tổ chức một cuộc họp thượng đỉnh vào thứ Sáu [24 tháng 9], nó có vẻ đang chuyển sang một cái gì đó – nếu như bạn không theo dõi, bạn có thể đã bỏ lỡ nó. Cuộc họp quy tụ các nhà lãnh đạo của một nhóm, được cố tình làm bớt đi sự chú ý, có tên gọi là “Bộ tứ”: Hoa Kỳ, Nhật Bản, Ấn Độ và Úc.
Đấu trường
Đông Nam Á trong thời đại cạnh tranh giữa các đại cường
Tác giả: Bilahari Kausikan, Foreign Affairs, March/April 2021
Người dịch: Trần Ngọc Cư
Khi còn là một nhà ngoại giao Singapore, tôi đã từng hỏi một người đồng cấp Việt Nam rằng sự thay đổi lãnh đạo sắp xảy ra ở Hà Nội có ý nghĩa như thế nào đối với quan hệ của đất nước ông ta với Trung Quốc. “Mọi nhà lãnh đạo Việt Nam,” ông trả lời, “phải hòa hợp với Trung Quốc, mọi nhà lãnh đạo Việt Nam phải đứng lên chống lại Trung Quốc, và nếu bạn không làm được cả hai điều này cùng một lúc thì bạn không xứng đáng là nhà lãnh đạo”...
Bạo loạn ở Capitol: Sự xấu hổ có thể dẫn đến sự cải thiện ngay bây giờ
Tác giả: Jennifer Jacquet, Giáo sư Đại học New York
Người phỏng vấn: Carla Baum, ZEIT Online 11-01-2021
Người dịch: Tôn Thất Thông
Sau cuộc tấn công ở Điện Capitol, cựu Tổng thống Barack Obama đã nói về một “khoảnh khắc vô cùng ô nhục và xấu hổ cho đất nước chúng ta”. Những lời thú nhận như vậy không phải là hiếm ở Hoa Kỳ: Sau cuộc bầu cử Donald Trump vào năm 2016, nhiều người Mỹ đã cảm thấy rất xấu hổ. Và khi Trump từ chối thừa nhận thất bại trong cuộc bầu cử của mình vào tháng 11, người chiến thắng Joe Biden đã nói về “một sự bẽ mặt”. Còn nỗi xấu hổ của cả đất nước thì sao? Jennifer Jacquet, nữ giáo sư tại NYU – chuyên gia nghiên cứu lâu năm về hình phạt, cảm giác tội lỗi và sự xấu hổ – lên tiếng giải thích.
Trung Quốc: canh bạc “tuần hoàn kép” của Tập
Tác giả: Alex Payette
Người dịch: Huỳnh Thiện Quốc Việt
Đây là khẩu hiệu sắp tới, “là” sự đáp trả toàn diện đối với những khó khăn kinh tế của Trung Quốc. Tập Cận Bình đặt cược vào chính sách “tuần hoàn kép” (双循环, shuang xunhuan): Trung Quốc phải giảm sự phụ thuộc vào cầu của nước ngoài (“tuần hoàn quốc tế”) trong sự tăng trưởng kinh tế, và kích thích cầu trong nước (“tuần hoàn trong nước”) để tự bảo vệ tốt hơn trước các cú sốc từ bên ngoài. Nhưng ý-lực này cũng đi đôi với một lựa chọn chính trị rõ ràng: một sự “chuyển hướng sang cánh tả” không mặc cảm. Ở đây không có gì liên quan đến “chủ nghĩa xã hội dân chủ” của Jaurès và Blum. Trung Quốc tự giam mình trong chủ nghĩa tân Mao-ít: sự thống trị của Đảng trong việc kiểm soát xã hội và nền kinh tế, đóng cửa và tự cung tự cấp.
Một chính sách đối ngoại vì tầng lớp trung lưu
Tác giả: Joseph R. Biden, Jr., “Why America Must Lead Again,” Foreign Affairs, March/April 2020.
Người dịch: Trần Ngọc Cư
Dẫn nhập của người dịch: Có khả năng đáng kể Joe Biden sẽ đắc cử Tổng thống Mỹ trong những ngày sắp đến, chúng tôi mạo muội trích dịch một phần trong bài tiểu luận “Why America Must Lead Again” [Tại sao Mỹ phải trở lại vai trò lãnh đạo], đặc biệt có liên quan đến chính sách mậu dịch và nhân quyền đối với Trung Quốc, điều mà nhiều người Việt Nam có lẽ đang thắc mắc.
Bá quyền kết thúc thế nào – Sự rã rệu của quyền lực Mỹ (Phần III, kết luận)
Tác giả: Alexander Cooley và Daniel H. Nexon, Foreign Affairs, July/August 2020
Người dịch: Trần Ngọc Cư
DĐKP giới thiệu: Sau phần 1 (Thế đơn cực đang biến mất) và phần 2 (Sự tái hiện của các đại cường), đã đến lúc tác giả đúc kết và đưa ra những kết luận riêng. Đúng hay sai thì tùy từng độc giả phán xét, nhưng điều quan trọng là toàn bài viết có thể góp phần trả lời một số câu hỏi thời sự như: chính sách “America first” mang lợi lộc hay tai hại cho Mỹ và cả thế giới phương Tây? Có phải Donald Trump đã làm suy yếu các thể chế cộng sản, hay đang tạo điều kiện cho Trung Quốc & Co. vươn lên vững vàng hơn? Vai trò của Mỹ trong thế giới phương Tây sẽ thế nào trong tương lai? Và một câu hỏi lớn hơn: trật tự thế giới sẽ thế nào trong tương lai?
Diễn Đàn Khai Phóng 