Trang chủ » Môi trường
Category Archives: Môi trường
Biến đổi khí hậu có nguồn gốc lịch sử sâu xa
Amitav Ghosh khám phá vai trò của chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa thực dân
Caroline Southey phỏng vấn GS Imraan Valodia và GS Julia Taylor về Amitav Ghosh.
Biên dịch: Huỳnh Thị Thanh Trúc
Amitav Ghosh là tác giả nổi tiếng thế giới với 20 quyển sách hư cấu lịch sử và phi hư cấu. Nhà tư tưởng và nhà văn Ấn Độ này đã viết rất nhiều về di sản của chủ nghĩa thực dân, bạo lực và chủ nghĩa khai thác tài nguyên [extractivism].
Cái chết dần dần của sông Mê Kông
Tác giả: Maria Stöhr, Spiegel số 17/2024
Người dịch Nguyễn Hàn Giang
ĐÔNG NAM Á: Các con đập và cuộc khủng hoảng khí hậu đang ảnh hưởng đến một trong những con sông dài nhất thế giới. Sông đã nuôi sống hàng triệu người, nhưng hệ sinh thái của nó đang bị đe dọa. Dòng sông có thể được cứu chữa không?
Những thủ phạm phá hoại hành tinh (Phần 3)
Tác giả: Tôn Thất Thông
(Phỏng theo phóng sự truyền hình Die Erdzerstörer của đài Pháp-Đức ARTE.TV)
Việc cứu vãn hành tinh bằng những công nghệ xanh và kỹ thuật số hóa số hóa chỉ làm chúng ta hoang mang, không biết có giống lời hứa của giới tinh hoa châu Âu vào đầu thế kỷ 19 hay không? Thuở ấy, những bộ óc thông minh nhất cho rằng, rừng rậm và khí hậu cần được cứu vãn bằng cách sử dụng than đá thay cho gỗ. Có lẽ chúng ta không còn đường rút lui khỏi kỷ nguyên loài người, kỷ nguyên phá hoại hành tinh. Hay có lẽ chỉ còn một giải pháp: chúng ta, những thực thể tiêu thụ không mệt mỏi, cũng là tội đồ phá hoại hành tinh, liệu chúng ta có tự nguyện đứng ra cứu vãn hành tinh trong những giây phút cuối cùng, trước khi mọi chuyện trở nên vô phương cứu chữa.
Những thủ phạm phá hoại hành tinh (Phần 2)
Tác giả: Tôn Thất Thông
(Phỏng theo phóng sự truyền hình Die Erdzerstörer của đài Pháp-Đức ARTE.TV)
Những thập niên ở giữa thế kỷ 20 đánh dấu một điều mà các nhà tư tưởng trong thời đại này gọi là sự tăng tốc của phá hoại hành tinh. Đó là một bước ngoặt của hành tinh chúng ta, một biến đổi hệ hình cho sự tồn tại của quả đất. Đó là điểm khởi đầu cho thời đại nguyên tử.
Những thủ phạm phá hoại hành tinh
Tác giả: Tôn Thất Thông
(Phỏng theo phóng sự truyền hình Die Erdzerstörer của đài Pháp-Đức ARTE.TV)
Sự sụp đổ của dịch vụ đường sắt đô thị ở Mỹ, vốn dĩ là phương tiện giao thông công cộng rất thân thiện với môi trường, không phải là sự tiến hóa tự nhiên của thị trường, mà là kết quả của một âm mưu thâm độc của giới công nghiệp liên quan đến dầu lửa. Trong lúc loài người hít thở ngày càng nhiều khí thải CO₂, thì giới vận động hành lang tuyên truyền rằng, đó là tiến bộ, là hiện đại, là xu hướng tất yếu để phát triển phồn vinh.
Biến đổi khí hậu đang ngốn lấy hàng nghìn tỷ USD – và các nước thu nhập thấp đang phải trả giá
Tác giả: Miryam Naddaf
Người dịch: Huỳnh Thị Thanh Trúc
Các phân tích về ảnh hưởng của nắng nóng khắc nghiệt cho thấy những nước thu nhập thấp ở vùng nhiệt đới đã gánh chịu thiệt hại tài chính lớn nhất.
Biến đổi khí hậu và nông dân Đồng bằng sông Cửu Long
Biến đổi khí hậu buộc nông dân Đồng bằng sông Cửu Long phải thay đổi suy nghĩ. Giờ đây họ sản xuất tôm – và trả giá đắt cho bài học.
Tác giả: Matthias Müller, NZZ Thụy Sĩ
Người dịch: Ninh Dương
Từ nghìn năm nay, sông Mekong là huyết mạch của Đông Nam Á. Thế nhưng, ở vùng đồng bằng châu thổ dòng sông hùng vĩ, biến đổi khí hậu đã có mặt ở khắp mọi nơi. Việc canh tác lúa bị hạn chế một cách đáng kể vì lý do đất bị nhiễm mặn.
Hydro xanh đang thay đổi cán cân quyền lực trên thị trường năng lượng toàn cầu như thế nào
Tác giả: Gerald Traufetter, Spiegel 16-2-2023
Người dịch: Daniel Trần
Nền công nghiệp trong tương lai sẽ sản xuất với ít than, dầu và khí đốt hơn và cũng sẽ thay đổi cán cân quyền lực trên thị trường năng lượng. Theo một nghiên cứu, các khoản đầu tư có trị giá mười nghìn tỷ đô la.
Chủ nghĩa tư bản – Tìm một hành trình êm ái hơn (2)
Về huyền thoại tăng trưởng không ngừng
Tác giả: Susanne Beyer, Simon Book, Thomas Schulz – Spiegel số 1/2023
Người dịch: Tôn Thất Thông
Nếu phần lớn dân số quyết định giảm sự hủy hoại sinh thái bằng cách tiêu thụ ít hàng hóa vật chất hơn và tập trung nhiều hơn vào giải trí và dịch vụ thì trên quan điểm kinh tế, hoàn toàn không có gì sai lầm khi nền kinh tế sẽ hành động hướng về nhu cầu đó.
Chủ nghĩa tư bản – Tìm một hành trình êm ái hơn
Có phải Marx đang được hồi sinh?
Tác giả: Susanne Beyer, Simon Book, Thomas Schulz – Spiegel số 1/2023
Người dịch: Tôn Thất Thông
Người dịch giới thiệu: Chủ nghĩa tư bản đã phát triển cực thịnh từ hậu bán thế kỷ 20, mang lại nhiều phồn vinh vật chất nhưng đồng thời cũng để lại cho chúng ta hai vấn đề nan giải: sự bất bình đẳng xã hội và sự tàn phá môi trường sống. Đó là hai vấn đề mà Karl Marx đã đặt ra từ 150 năm trước. Mặc dù tại các nước gọi là môn đồ của Marx – như Trung Quốc, Việt Nam chẳng hạn – hai vấn đề nói trên còn tệ hại hơn nhiều nước khác, nhưng nhiều chuyên gia ngày nay đều đồng ý rằng, bằng cách này hay cách khác, tư tưởng của Marx không thể xem nhẹ khi tìm đường giải quyết hai vấn đề nêu trên. Bài biên khảo sau đây giới thiệu những biện giải của vài khuôn mặt sáng giá nhất trên thế giới trong các lĩnh vực kinh tế và triết học, những người đang mạnh mẽ lên tiếng về vấn nạn chúng ta đang đối mặt và họ đều có một điểm chung là, chủ nghĩa tư bản vẫn có thể tồn tại, nhưng cần được cải tạo lại tận gốc.
Diễn Đàn Khai Phóng 