Tác giả: Nguyễn Hữu Đổng
Khái niệm đạo vũ trụ được đưa ra bởi nhà vật lý học Albert Einstein.Tuy nhiên, nó là gì ông ấy cũng chưa rõ. Bằng triết, tác giả khảo luận làm sáng tỏ thực chất, hạn chế hiểu biết khái niệm này; đồng thời, khuyến nghị hiểu đạo vũ trụ phát triển.
Triết là gì?
Để hiểu đạo vũ trụ là gì, trước hết cần hiểu chữ ‘triết’. Triết được hiểu chân thật như sau: sức sống cá nhân không chân thật không có triết, sự sống nhóm chưa chân thật chưa có triết, cuộc sống cộng đồng chân thật có triết. Điều đó có nghĩa, triết là cộng đồng người chân thật; cá nhân, nhóm hay một nước không có triết; một dân tộc cũng không có triết. Theo đó, “thuật ngữ triết Việt đồng nghĩa với Việt triết hay triết học Việt Nam” sai lầm [1], triết học cá nhân như “triết học Mác-Lênin” càng sai lầm [2], còn triết học cộng đồng người đúng đắn; loài người chân thật là có triết, loài người không chân thật thì không có triết; không có triết thì không có loài người, không có các thuật ngữ, cũng không có các khái niệm học thuật, chỉ có các “cuộc thi học thuật” do bệnh thi đua làm hại con người [3], đồng thời chỉ có “khát vọng xây dựng một nền học thuật quốc gia” như có người lãnh đạo từng đề xuất [4], chứ không phải học thuật của loài người. Chẳng hạn, không có triết là không có toán, không thể có “thần đồng Toán học” [5], không có “toán học văn hoá” và “toán học phát triển” (toán học chân thật) [6], “hay không phân biệt rõ mối liên hệ giữa hình thức toán học (sai thật sự), nội dung toán học (chưa đúng sự thật), nguyên lý toán học (đúng thật)” [7]; không có triết là không có học, như không có dạng ““học, học nữa, học mãi” … “học không biết chán, dạy không biết mỏi”” [8], cũng như không có triết học, hay không hiểu “Triết học là gì” [9], càng không hiểu “triết học phát triển là minh triết” [10]; không có triết là không có quyền lực văn hoá, hay không có văn hoá quyền lực – tức không có “cuộc sống hạnh phúc” của con người [11]; không có triết là không có vũ trụ học, hay không hiểu khoa học vũ trụ – sự thật về vũ trụ; không có triết là có các loại chủ nghĩa, có triết là không có các loại chủ nghĩa, như: không có chủ nghĩa tư bản, đế quốc, thực dân, cộng sản, xã hội, dân tộc, “chủ nghĩa dân tộc Nga kiểu mới” [12], hay không có chủ nghĩa đa phương (đa phương hoá), “chủ nghĩa phát xít”, “chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc” [13]; không có triết là không có chân lý, hay “không hiểu chân lý bằng sự thật” [14]; không có triết là không có luận, không hiểu “Triết luận về “nguồn gốc sự sống”” [15] hay không hiểu luận về “chữ và tiếng bằng văn hoá” [16]. Theo đó, bằng triết, con người hiểu biết mọi vấn đề cuộc sống, như nguồn gốc vật chất, trái đất và vũ trụ.
Nguồn gốc vật chất được hiểu như sau: hình thức sự không sống, vật chất không có nguồn gốc từ thiên nhiên hay từ đạo vũ trụ; nội dung sự chưa sống, vật chất chưa có nguồn gốc từ thiên nhiên; nguyên lý sự sống, vật chất có nguồn gốc từ thiên nhiên; tức nguồn gốc vật chất là từ thiên nhiên, không có thiên nhiên thì không có vật chất hay không có đạo vũ trụ. Nguồn gốc trái đất được hiểu như sau: trái đất không có nguồn gốc do thiên nhiên không tạo ra; trái đất chưa có nguồn gốc do thiên nhiên chưa tạo ra; trái đất có nguồn gốc hay nguồn gốc của trái đất do thiên nhiên tạo ra, mà không từ “tiến hoá của Trái đất” như người nghiên cứu nào đó đã tưởng tượng [17]. Còn nguồn gốc vũ trụ do từ môi trường tự thân vận động; bởi vì, không có môi trường vận động là không có vũ trụ, chưa có môi trường vận động là chưa có vũ trụ, có môi trường vận động là có vũ trụ, tức vũ trụ tự có từ môi trường vận động. Do đó, vũ trụ không “giãn nở hoặc co lại” [18], không có “Bình minh vũ trụ” dạng “tiến hoá của Vũ trụ” [19]; không thể có “con đường tiến hoá vũ trụ” [20] và “hố đen vũ trụ” [21], vũ trụ không thể “trong tâm hồn chúng ta” [22] hay “do tâm tạo” – do “vô thỉ” [23]; vũ trụ không thể “thoát thai từ vụ nổ lớn (Big Bang) tại thời điểm 13,7 tỉ năm trước” [24], hay không thể “được sinh ra từ hai chứ không phải một vụ nổ Big Bang” [25], cũng không thể “ra đời từ hư vô” như những người nghiên cứu thiếu hiểu biết nêu ra [26].
Thực chất đạo vũ trụ
Bằng lý giải chữ triết, có thể hiểu đạo vũ trụ dễ dàng như sau: tính chất không thực đạo vũ trụ, triết không có con đường phát triển; bản chất chưa thực đạo vũ trụ, triết chưa có con đường phát triển; thực chất sự thực đạo vũ trụ, triết có con đường phát triển. Điều đó có nghĩa, đạo vũ trụ là phát triển hay con đường phát triển – con đường có môi trường thiên nhiên trong sạch, môi trường xã hội công bằng bình đẳng công lý; thiếu con đường này không có thiên nhiên và xã hội loài người trên trái đất thuộc vũ trụ hệ mặt trời. Theo đó, đạo vũ trụ không là số dương, sự không sống của “cá nhân chủ nghĩa” (cá nhân thiên lệch hay lệch lạc), sai lầm không chân thật số 1; đạo vũ trụ chưa là số âm, sự chưa sống của nhóm chủ nghĩa, chưa đúng đắn chưa chân thật số 2; đạo vũ trụ là số 0, sự sống của cộng đồng không chủ nghĩa, đúng đắn chân thật số 3, dạng mô hình: “sự chưa sống (2) – sự sống (3) – sự không sống (1)” [27]. Nói cách khác, đạo vũ trụ là trái đất có sự sống, là con đường phát triển của các loài, hay là “con đường vũ trụ” – con đường không thiên lệch có sự sống; không có đạo vũ trụ thì không có con đường, không có sự sống các loài, không có con đường sự sống hay con đường phát triển, cũng không có con đường vũ trụ phát triển.
Bằng định nghĩa đạo vũ trụ nêu trên cho thấy, mọi khái niệm đều gắn liền với đạo vũ trụ. Chẳng hạn, có đạo vũ trụ là có chân lý, không có đạo vũ trụ không có chân lý; không đạo vũ trụ có công dân không chân thật, có đạo vũ trụ là có công dân chân thật (công dân văn hoá), chứ không phải có “công dân ưu tú” (công dân gương mẫu) như dạng “danh hiệu “công dân Thủ đô ưu tú” năm 2025” như những người háo thành tích vinh danh [28]; thiếu đạo vũ trụ thiếu giáo chức văn hoá, có đạo vũ trụ có giáo chức văn hoá, hay có “giáo chức chân thật nhân văn sáng tạo truyền đạt tri thức khoa học cho con người” [29]; có đạo vũ trụ là có quyền lực quốc gia, không có đạo vũ trụ là có “quyền lực nhà nước” – quyền lực của nhóm độc ác cai trị [30]; có đạo vũ trụ là có con đường hoà bình, không có đạo vũ trụ thì có “con đường bạo lực” – con đường nội chiến [31], chiến tranh gây huỷ diệt loài người; có đạo vũ trụ là có dân tộc, không có đạo vũ trụ không có dân tộc; có đạo vũ trụ là có đất nước, không có đạo vũ trụ là không có đất nước; có đạo vũ trụ là có Đạo Phật, không có đạo vũ trụ không có Đạo Phật, hay Đạo Phật không thể gắn với “sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và thống nhất đất nước” như có Hội thảo thiếu khoa học nêu ra [32]; có đạo vũ trụ là có khoa học, không có đạo vũ trụ thì không khoa học hay phản khoa học – tức phản động hại nước hại dân; có đạo vũ trụ có tiến bộ khoa học, không có đạo vũ trụ không tiến bộ khoa học, hay chỉ có “mặt trái của những tiến bộ khoa học” [33]; có đạo vũ trụ thì có tạo hoá văn hoá và xã hội, không có đạo vũ trụ thì “tiến hoá văn hoá” và “tiến hoá xã hội loài người khắp các nền văn hoá” [34]; có đạo vũ trụ có xã hội phát triển, không có đạo vũ trụ xã hội không phát triển hay “xã hội chủ nghĩa không khoa học, không phát triển” [35], cũng như không có sức sống “của con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” như một số người lãnh đạo tham danh nêu ra [36]; có đạo vũ trụ là có nguồn gốc các loài, hay có đạo vũ trụ là có môi trường sống – tức có môi trường thiên nhiên và xã hội phát triển. Nói cách khác, con người có thể nhận thức mọi sự vật hiện tượng, hay “nhận thức và tri thức con người” là không có giới hạn [37], chứ không phải giới hạn như ai đó nêu ra.
Định nghĩa đạo vũ trụ nêu trên còn cho thấy, hiểu đạo vũ trụ là hiểu hay nhận thức được mọi khái niệm. Chẳng hạn, nhận thức giáo dục phát triển, xã hội hiện thực phát triển, giới người văn hoá hay môi trường gắn với đạo vũ trụ như sau: giáo dục không phát triển không có đạo vũ trụ, giáo dục chưa phát triển chưa có đạo vũ trụ, giáo dục phát triển là có đạo vũ trụ, tức không thể có “đột phá phát triển giáo dục và đào tạo” [38], cũng không thể có “Bộ Chính trị yêu cầu rà soát chương trình giáo dục phổ thông” [39], càng không thể có “Quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu giáo dục đến năm 2030, hướng tới tầm nìn 2045” [40]; xã hội tương lai không phát triển không có đạo vũ trụ, xã hội quá khứ chưa phát triển vẫn không có đạo vũ trụ, xã hội hiện thực phát triển có đạo vũ trụ, tức không thể “tri ân quá khứ, tin tưởng tương lai” và xã hội không thể “vững bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” như những người ấu trĩ thiếu hiểu biết nêu ra [41]; giới người không văn hoá không có đạo vũ trụ, giới người chưa văn hoá chưa có đạo vũ trụ, giới người văn hoá thì có đạo vũ trụ hay giới người nhân văn thì có đạo vũ trụ; môi trường độc hại không có đạo vũ trụ, môi trường chưa trong sạch chưa có đạo vũ trụ, môi trường trong sạch là có đạo vũ trụ, tức có đạo vũ trụ thì có môi trường trong sạch cho các loài, hay có đạo vũ trụ có thiên nhiên tươi đẹp. Do vậy, mỗi người cần có văn hoá để bảo vệ thiên nhiên; ngoài ra, “cần nhận thức rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa thiên nhiên và cuộc sống của loài vật, loài người; thiên nhiên là ngôi nhà chung của thế giới các loài chứ không phải của riêng loài người; con người khai thác thiên nhiên không có văn hoá cần được nhìn nhận là một tội ác, hay bóc lột thiên nhiên là một tội, bởi vì đến một ngưỡng nào đó không chịu đựng được thì thiên nhiên sẽ không tha thứ cho con người; cần nhận thức đúng đắn câu nói của người Tây Ban Nha: “Thiên Chúa luôn tha thứ; đôi khi chúng ta tha thứ; thiên nhiên không bao giờ tha thứ”” [42].
Hạn chế hiểu biết đạo vũ trụ và khuyến nghị
Về mặt lý thuyết cho thấy, loài người chưa hiểu rõ đạo vũ trụ, kể cả nhà khoa học đã nêu ra nó – Albert Einstein; bởi ông chỉ hiểu “khoa học hiện đại” [43] chứ không hiểu “khoa học phát triển” (khoa học hiện thực) [44], và ông có “thuyết tương đối” chứ không có thuyết khoa học (thuyết chân thật); ông cũng chưa hiểu rõ “thực chất tôn giáo khoa học” [45] (thực chất tôn giáo chân thật), khi không hiểu “tôn giáo của tương lai” [46] (tôn giáo không chân thật), hay ông chưa rõ mối liên hệ giữa tinh thần không là con đường vũ trụ, vật chất chưa là con đường vũ trụ, ý thức là con đường vũ trụ – đạo vũ trụ. Tức con người có thể “giải mã câu đố về ý thức, vấn đề khó nhất chưa có lời giải” [47] bằng khoa học như sau: ý thức là khoa học, khoa học là ý thức; không có ý thức là không có khoa học, không có khoa học thì cũng chẳng có ý thức; không hiểu khoa học là không hiểu ý thức, không hiểu ý thức không hiểu khoa học vũ trụ. Hiện nay vì chưa hiểu đạo vũ trụ, giới khoa học cũng chưa hiểu rằng, vũ trụ không có nguồn gốc từ “tiến hoá” – “vũ trụ tiến hoá vượt bậc” [48] (do Big Bang) mà do môi trường tự thân tạo hoá (không phải từ Big Bang), tức “nguồn gốc vũ trụ” do môi trường tự thân vận động [49], chứ không phải do Big Bang. Ngoài ra, vì chưa hiểu đạo vũ trụ, giới khoa học còn chưa hiểu được: “khoa học là tâm linh – tâm linh khoa học; tâm linh là khoa học – khoa học tâm linh”, hay “khoa học tâm linh là hiện thực-đúng, khoa học không tâm linh là tương lai-sai, tức không có chủ nghĩa xã hội tương lai, hay không có tương lai của chủ nghĩa cộng sản như nhiều người lãnh đạo tưởng tượng ra” [50].
Về mặt thực tế cho thấy, loài người đang huỷ hoại môi trường sống trong toàn cầu; thiên nhiên trong trái đất hay đạo vũ trụ của các loài đang mất đi mỗi ngày. Chẳng hạn, một số nhà khoa học cảnh báo rằng, loài người đang trong “kỷ nguyên phá hoại hành tinh” bằng việc “chống lại thiên nhiên” [51]; “Thế Giới đang phải đối mặt là khí hậu nóng lên toàn cầu, băng tan, sa mạc hóa, mất đa dạng sinh học, ô nhiễm rác thải nhựa…” [52]; hiện nay nhựa được “sản xuất, tiêu thụ và thải ra môi trường đang vượt xa khả năng hấp thụ của tự nhiên” đang “phá vỡ hệ cân bằng sinh thái” [53], đồng thời sản xuất cũng ““không bền vững” và vượt quá khả năng quản lý chất thải toàn cầu” [54]; thiên nhiên “đang ‘rơi tự do’ vì lối sống của loài người” [55], hay theo dự đoán “của các nhà khoa học, nếu con người cứ tiếp tục tàn phá thiên nhiên như hiện nay thì đầu thế kỉ 22, sự kiện đại tuyệt chủng thứ 6 sẽ diễn ra và con người phải đối mặt với thảm họa diệt vong” [56]; ngoài ra “các chủ nghĩa của loài người” đang “dẫn đến phân hóa giàu nghèo, hay phân chia đẳng cấp, phân hóa giữa những người cùng một giống nòi, đặc biệt có thể dẫn loài người đến sớm tuyệt chủng do chiến tranh hạt nhân” [57], “môi trường do chiến tranh gây ra như quả bom nổ chậm đáng sợ còn chưa được chú ý đúng mức” [58].
Bằng lý thuyết và thực tế nêu trên, tác giả khuyến nghị hiểu đạo vũ trụ phát triển như sau: tính chất sự không sống ngoài con đường vũ trụ, trái đất và đạo vũ trụ không phát triển; bản chất sự chưa sống trong con đường vũ trụ, trái đất và đạo vũ trụ chưa phát triển; thực chất sự sống giữa trong ngoài con đường vũ trụ, trái đất và đạo vũ trụ phát triển. Điều đó có nghĩa, đạo vũ trụ phát triển là trái đất và sự sống phát triển; sự sống phát triển là con người phát triển – con người có môi trường sống trong sạch, công bằng bình đẳng và công lý. Do vậy, con người cần hiểu rõ đạo vũ trụ phát triển; không hiểu đạo vũ trụ phát triển, không thể có công nghệ vũ trụ “trở thành động lực phát triển kinh tế – xã hội và quốc phòng – an ninh”, tức không thể ấu trĩ khi toạ đàm chủ đề: “Đưa công nghệ vũ trụ trở thành động lực phát triển mới” mà những người nghiên cứu thiếu hiểu biết tổ chức ra [59].
Lý giải đạo vũ trụ phát triển nhận thấy rằng, không có trái đất là không có đạo vũ trụ, hay sự sống không có cội nguồn. Sao hoả (mars) sao thổ (saturn) phía ngoài không có sự sống, sao kim (vernus) sao thuỷ (mercury) phía trong cũng không có sự sống, trái đất giữa trong ngoài vũ trụ có sự sống; cội nguồn sự sống là do trái đất tự xoay vần quanh nó và xoay xung quanh mặt trời một cách hài hoà trong vũ trụ; trái đất không xoay vần hay quay vòng hài hoà thì không có sự sống, đồng thời không có đạo vũ trụ; trái đất “quay nhanh là trái đất nóng” không có sự sống, “trái đất quay chậm là trái đất lạnh” cũng không có sự sống, “trái đất quay hài hoà là trái đất xanh” – có sự sống muôn loài [60]. Tức hiện nay “Trái Đất quay nhanh bất thường” [61] là do loài người ngu ác làm trái đất “nóng lên và biến đổi khí hậu gia tăng”, đồng thời “Nhân loại đang đứng ở giữa cuộc đại tuyệt chủng lần thứ 6” [62].
Bằng cách hiểu trên cũng thấy thêm rằng, không gian bên ngoài là không phát triển, thời gian bên trong là chưa phát triển, giữa không-thời gian là sự phát triển; ngoài vũ trụ là không gian, trong vũ trụ chưa có thời gian, giữa trong ngoài vũ trụ là không-thời gian hay thế gian của vũ trụ; ngoài vũ trụ người chậm già, trong vũ trụ người nhanh già, giữa trong ngoài vũ trụ người già đi bình thường; ngoài vũ trụ là vô hạn (ngu xuẩn), trong vũ trụ là chưa hữu hạn (chưa hiểu biết), giữa trong ngoài vũ trụ là hữu hạn (hiểu biết); trái đất lệch ngoài vũ trụ không có sự sống, trái đất lệch trong vũ trụ cũng không có sự sống, trái đất không lệch trong ngoài vũ trụ có sự sống – tức có đạo vũ trụ hay con đường vũ trụ. Điều đó khẳng định rằng, sự sống trái đất xoay vần trên con đường đạo vũ trụ, hay con đường có trái đất của muôn loài.
Bằng con đường đạo vũ trụ thấy rõ hơn rằng, vũ trụ chưa hữu hạn bên trong, có hữu hạn giữa trong và ngoài, đồng thời có vô hạn (không giới hạn) bên ngoài, và “sự ngu xuẩn của con người là không có giới hạn” [63]; đạo vũ trụ không phải của riêng loài người, mà là của cộng đồng các loài; chính đạo vũ trụ đã tạo thành gen của các loài, không có đạo vũ trụ là không có trái đất xanh – nơi duy nhất sinh ra sự sống thiên nhiên. Do vậy, loài người cần tỉnh thức để cứu trái đất xanh kẻo đã quá muộn; cứu trái đất xanh là cứu các loài và loài người khỏi bị diệt vong; không cứu trái đất xanh là loài người có tội với muôn loài của thiên nhiên tươi đẹp sau hàng tỉ năm mới tạo hoá được như vậy.
Kết luận
Đạo vũ trụ là môi trường sống phát triển các loài và loài người; không có môi trường sống là không có con đường phát triển trái đất và vũ trụ.Hiện nay loài người không hiểu rõ đạo vũ trụ, hay không hiểu con đường của vũ trụ; giới nghiên cứu cũng không rõ tính chất không phát triển, bản chất chưa phát triển, thực chất phát triển của con đường này.
Loài người ngu xuẩn đang phá hoại con đường của vũ trụ; các chủ nghĩa chính là tội phạm nguy hiểm, đang làm cho nó ngày càng dần dần tiêu vong. Loài người chỉ có thể có sự sống khi giữ gìn, bảo toàn và phát triển con đường vũ trụ – đạo vũ trụ, tức bảo đảm môi trường sống của các loài trong quốc gia và toàn cầu.
Đạo vũ trụ phát triển gắn với sự sống của các loài; không có đạo vũ trụ phát triển thì không có sự sống các loài và loài người. Do vậy, muốn các loài sinh tồn bền vững trong vũ trụ, con người cần hiểu đạo vũ trụ phát triển, đồng thời biết bảo vệ và gìn giữ trái đất xanh thuộc vũ trụ hệ mặt trời.
…………………..
Tài liệu trích dẫn:
[1] https://tapchitriet.com/?p=2362
[2] https://www.voer.edu.vn/c/triet-hoc-mac-lenin/18de6b82
[3] https://giaoducthoidai.vn/tram-hoa-dua-no-cac-cuoc-thi-hoc-thuat-gay-ap-luc-tam-ly-post703518.html
[4] https://baohaiquanvietnam.vn/tin-tuc/tu-khat-vong-dung-nuoc-den-gia-tri-truong-ton
[5] https://vietnamnet.vn/giao-su-than-dong-toan-hoc-cua-the-ky-20-qua-doi-2403171.html
[6] https://vanhoavaphattrien.vn/van-hoa-toan-hoc-doi-dieu-suy-nghi-a23466.html
[9] https://diendankhaiphong.org/triet-hoc-la-gi/
[10] https://vanhoavaphattrien.vn/triet-hoc-van-hoa-phat-trien-thuc-chat-va-nhan-thuc-a21748.html
[11] https://vanhoavaphattrien.vn/luan-ve-van-hoa-quyen-luc-a18469.html
[12] https://diendandoanhnghiep.vn/putin-va-chu-nghia-dan-toc-nga-kieu-moi-10063144.html
[14] https://diendankhaiphong.org/hieu-chan-ly-bang-su-that/
[15], [42]https://vanhoavaphattrien.vn/triet-luan-ve-nguon-goc-su-song-a19773.html
[16] https://diendankhaiphong.org/luan-ve-chu-va-tieng-bang-van-hoa/
[18] https://vnexpress.net/vu-tru-gian-no-den-dau-khi-von-da-vo-han-4826008.html
[19] https://vast.gov.vn/tin-chi-tiet/-/chi-tiet/binh-minh-vu-tru-120111-403.html
[20] https://www.nhipcaugiaoly.com/post?id=70
[21] https://tuoitre.vn/trai-dat-co-the-dang-o-trong-mot-ho-den-vu-tru-cuc-lon-20250609220752867.htm
[22] https://www.nhipcaugiaoly.com/post?id=385
[23] https://tapchinghiencuuphathoc.vn/ai-tao-ra-vu-tru-nay.html
[24] https://cand.com.vn/Khoa-hoc-Van-Minh/Vu-tru-ra-doi-nhu-the-nao-i310605/
[25] https://dantri.com.vn/khoa-hoc/thuc-hu-nguon-goc-vu-tru-tu-mot-vu-no-big-bang-20231125141133589.htm
[26] https://khoahoc.tv/vu-tru-ra-doi-tu-hu-vo-cau-chuyen-khong-hoi-ket-giua-khoa-hoc-va-than-hoc-137986
[27] https://vanhoavaphattrien.vn/giai-ma-bi-an-chu-so-tu-nhien-su-song-luat-phat-trien-a16619.html
[29] https://vanhoavaphattrien.vn/nha-giao-van-hoa-doi-dieu-suy-nghi-a21528.html
[30] https://nld.com.vn/ly-tuong-song/quyen-luc-nha-nuoc-la-thong-nhat-20230730195851783.htm
[33] https://tiasang.com.vn/khoa-hoc-cong-nghe/vi-sao-chung-ta-se-khong-co-einstein-thu-hai/
[34] https://tiasang.com.vn/doi-moi-sang-tao/co-mot-toc-do-dac-trung-cua-tien-hoa-van-hoa/
[35] https://vanhoavaphattrien.vn/nam-moi-ban-ve-doi-moi-tu-duy-a22667.html
[36] https://hanoimoi.vn/suc-song-cua-con-duong-di-len-chu-nghia-xa-hoi-o-viet-nam-714873.html
[37] https://kienthuc.net.vn/giai-ma-bi-an-lon-nhat-co-gi-truoc-khi-vu-tru-hinh-thanh-post1033483.html
[39] https://baomoi.com/bo-chinh-tri-yeu-cau-thong-nhat-mot-bo-sach-giao-khoa-c53174929.epi
[41] https://baomoi.com/tri-an-qua-khu-tin-tuong-tuong-lai-c53143186.epi
[43] https://thuvienhoasen.org/a25203/quan-diem-cua-albert-einstein-ve-dao-phat-tan-vat-ly-va-vu-tru-luan
[44], [50]https://diendankhaiphong.org/tim-hieu-khai-niem-khoa-hoc/
[45] https://nghiencuulichsu.com/2023/12/22/ton-giao-tu-goc-nhin-lich-su/
[46] https://tiasang.com.vn/khoa-hoc-cong-nghe/quan-niem-cua-einstein-ve-dao-vu-tru-10791/
[47] https://tiasang.com.vn/khoa-hoc-cong-nghe/vi-sao-chung-ta-se-khong-co-einstein-thu-hai/
[48] https://nld.com.vn/tim-ra-nguon-goc-vat-the-no-khien-vu-tru-tien-hoa-vuot-bac-196241022111324218.htm
[49] https://dantri.com.vn/khoa-hoc/thuc-hu-nguon-goc-vu-tru-tu-mot-vu-no-big-bang-20231125141133589.htm
[51] https://diendankhaiphong.org/nhung-thu-pham-pha-hoai-hanh-tinh-3/
[52] https://congnghemoitruong.net/van-de-moi-truong-hien-nay-tren-the-gioi/
[53] https://baomoi.com/geneva-va-bai-kiem-tra-dao-duc-toan-cau-ve-o-nhiem-nhua-c52924207.epi
[54] https://baomoi.com/dam-phan-hiep-uoc-chong-o-nhiem-nhua-that-bai-tai-geneva-c53007075.epi
[55] https://tuoitre.vn/thien-nhien-dang-roi-tu-do-vi-loi-song-cua-loai-nguoi-20200910131223537.htm
[57] https://diendankhaiphong.org/hieu-chu-giau-bang-van-hoa/
[59] https://vietnamnet.vn/ky-su-vu-tru-viet-nam-dao-tao-5-6-ty-ve-nuoc-nhan-luong-7-8-trieu-2425497.html
[60] https://diendankhaiphong.org/nguon-goc-loai-nguoi/
………………………………
Ngày 08/09/2025
Nguyễn Hữu Đổng

