Trang chủ » Khoa học kỹ thuật (Trang 2)
Category Archives: Khoa học kỹ thuật
Những thủ phạm phá hoại hành tinh
Tác giả: Tôn Thất Thông
(Phỏng theo phóng sự truyền hình Die Erdzerstörer của đài Pháp-Đức ARTE.TV)
Sự sụp đổ của dịch vụ đường sắt đô thị ở Mỹ, vốn dĩ là phương tiện giao thông công cộng rất thân thiện với môi trường, không phải là sự tiến hóa tự nhiên của thị trường, mà là kết quả của một âm mưu thâm độc của giới công nghiệp liên quan đến dầu lửa. Trong lúc loài người hít thở ngày càng nhiều khí thải CO₂, thì giới vận động hành lang tuyên truyền rằng, đó là tiến bộ, là hiện đại, là xu hướng tất yếu để phát triển phồn vinh.
Phù thủy và đồ đệ tập việc: các ngành khoa học tự nhiên
Tác giả: Eric J. Hobsbawm
Người dịch: Nguyễn Ngọc Giao
Lời người dịch: Bài này là bản dịch chương 18 (trên 19 chương) của bộ sách “Thế kỷ XX Ngắn: Thời đại Thái cực”, cuốn lịch sử thế kỷ XX nổi tiếng của nhà sử học Eric J. Hobsbawm. Nói “Thế kỷ Ngắn” vì Hobsbawm khuôn nó vào thời gian 77 năm, từ 1914 (bùng nổ Thế chiến thứ Nhất) tới 1991 (Liên Xô sụp đổ). Tương phản với “Thế kỷ Dài” là thế kỷ XIX mà ông cho bắt đầu từ 1789 (Cách mạng Pháp) và chấm dứt năm 1914…
Noam Chomsky và trí tuệ nhân tạo
Tác giả: Michael Hesse
Người dịch: Nguyễn Hàn Giang
Nhà ngôn ngữ học Noam Chomsky nhận ra sự khác biệt cơ bản giữa học máy [Machine Learning] và tư duy của con người. [ND: Kể từ thập niên 1970 cho đến nay, Chomsky luôn được thừa nhận là một trong những nhà ngôn ngữ học hàng đầu của Mỹ cũng như của thế giới].
Trí tuệ nhân tạo – Có thể là chúng ta bị nguyền rủa
Tác giả: Michael Braecher phỏng vấn GS Bostrom.
Người dịch: Nguyễn Phú Lộc
Cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo (AI): Trong nhiều năm, trí tuệ nhân tạo là một chủ đề dành cho giới chuyên môn, bây giờ mọi người đang nói về nó. Chúng tôi tự hỏi: Trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi chúng ta, nền kinh tế, văn hóa của chúng ta như thế nào? Sự phấn chấn đến từ đâu, điều gì sẽ chiếm ưu thế? Và tất nhiên thêm một câu hỏi: ai được lợi và ai thua thiệt?
Trí tuệ nhân tạo – Đối thoại giữa Yuval Noah Harari và Yann LeCun
Tác giả: Guillaume Grallet và Héloïse Pons phỏng vấn và biên tập
Người dịch: Huỳnh Thị Thanh Trúc
DĐKP giới thiệu: Yuval Noah Harari là nhà sử học tiếng tăm, có lẽ mọi người đều đã biết qua tác phẩm bán chạy Sapiens. Yann LeCun là giám đốc nghiên cứu về Trí tuệ nhân tạo (AI) tại Meta, người từng đoạt giải Turing (tương đương với giải Nobel về khoa học máy tính). Hai nhân vật này có quan điểm hoàn toàn đối nghịch về AI, nhưng cuộc đối thoại sau đây cung cấp cho người đọc những tầm nhìn lâu dài có ích.
Trí tuệ nhân tạo – Tôi không sợ công cụ, nhưng sợ con người
Tác giả: Alexander Demling phỏng vấn Amitai Etzioni và Oren Etzioni – Der Spiegel
Người dịch: Tôn Thất Thông
DĐKP: Xin giới thiệu cùng độc giả một cuộc tranh luận về trí tuệ nhân tạo giữa người cha là Amitai Etzioni, nhà xã hội học tiếng tăm người Mỹ và người con trai là Oren Etzioni, nhà nghiên cứu tiên phong về trí tuệ nhân tạo. Cuộc tranh luận ôn hòa này làm chúng ta nhớ lại cuộc cách mạng khoa học vũ bão cách đây 4 thế kỷ. Nó tạo ra nhiều phồn vinh và vô vàn tiến bộ, đồng thời cũng để lại nhiều vấn nạn chưa có lời giải cho con người và thiên nhiên. Liệu kinh nghiệm đó có giúp chúng ta giảm bớt hệ lụy của trí tuệ nhân tạo cho nhiều thế hệ về sau?
ChatGPT đã đổ thêm dầu vào lửa …
… sự lo ngại về cuộc chạy đua vũ trang giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc về AI
Tác giả: David Ingram, NBC News, 5-3-2023
Người dịch: Lê Nguyễn
Cuộc chạy đua phát triển thế hệ AI tiếp theo không chỉ diễn ra giữa các công ty công nghệ như Microsoft và Google — mà còn giữa các quốc gia đang nỗ lực hết mình để thúc đẩy và phát triển công nghệ của riêng mình.
ChatGPT và các “trí tuệ” nhân tạo: làm sao phát hiện thật giả
Tác giả: Laurence Devillers, Giáo sư về trí tuệ nhân tạo, Đại học Sorbonne
Người dịch: Thái Thị Ngọc Dư
Là một đối tượng được thực sự ngưỡng mộ vào đầu năm 2023, hệ thống tương tác ChatGPT đã làm dấy lên một làn sóng hâm mộ, rồi thắc mắc và lo lắng. Trong một quãng thời gian rất ngắn, hệ thống này đã thu hút một triệu người dùng và đã được trắc nghiệm với nhiều nhiệm vụ, chủ yếu là bằng văn bản: hỏi thông tin, viết bài nghị luận, sáng tác các tác phẩm hư cấu, lập trình máy tính, dịch văn bản, làm thơ…
Đài Loan, Việt Nam và chất bán dẫn
RFA phỏng vấn TS Nguyễn Lê Tiến, California
DĐKP giới thiệu: Cách đây không lâu chúng tôi đăng bài về công nghệ bán dẫn ở Trung Quốc, có nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của Đài Loan trong việc sản xuất Chip điện tử cao cấp theo đơn khách hàng. Bài phỏng vấn bằng hữu Nguyễn Lê Tiến sau đây do đài RFA thực hiện bổ sung cho bài trên với một góc nhìn khác, đi sâu vào các chi tiết của công nghệ và những vấn đề thời sự liên quan, rất có ích để đánh giá tình hình địa chính trị sau này có liên quan đến Đài Loan. Xin kính mời.
Khí hậu: vấn đề gai góc về trách nhiệm lịch sử của các nước phát triển
Tác giả: Michel Damian và Patrick Criqui
Người dịch: Thái Thị Ngọc Dư
Các bạn sẽ không bỏ qua: Hội nghị lần thứ 27 các bên tham gia Công ước khung về khí hậu của Liên Hiệp Quốc khai mạc ngày thứ hai 7/11/2022 tại Charm el-Cheikh, Ai Cập. Các cuộc thảo luận, hứa hẹn sẽ gay go, sẽ tiếp tục cho đến ngày 18 tháng 11 tới. Thật vậy, đây sẽ là hội nghị các bên (COP) đầu tiên mà vấn đề bồi thường tài chính cho những thiệt hại mà các nước đang phát triển phải chịu sẽ là ưu tiên trong chương trình nghị sự.