Nguyên bản: Putinland
Tác giả: Leonid Volkov
Ngưới điểm sách: Florian Naumann
Lược dịch: Daniel Trần
Người thân tín của Alexei Navalny, nhà đối lập của Nga, giải thích về “ảo tưởng” của Nga – và ba kịch bản cho hồi kết của Putin. Leonid Volkov là đồng nghiệp thân tín của Alexei Navalny và là một chuyên gia về chính trị Nga. Trong cuốn sách mới, ông làm sáng tỏ nền tảng của Hệ thống Putin. IPPEN.MEDIA đã đọc trước.
Munich – Nga . Một phần đất nước cũng không xa lắm – nơi mà mọi cư dân châu Âu có lẽ đều có những liên tưởng và cảm nhận trân trọng. Tuy nhiên, rất ít người ở Trung Âu có kiến thức thực sự và hiểu biết thực sự về quốc gia lớn nhất trên trái đất này. Có lẽ vì vậy mà cú sốc thật lớn khi quân của Vladimir Putin xâm lược Ukraine vào ngày 24/2 .
Hoặc cũng không như vậy: Leonid Volkov, đã từng được nhiều người biết là người điều hành vận động tranh cử và là người thân tín của Alexei Navalny , có thể được coi là một người am hiểu về Hệ thống Putin. Nhưng vào cuối tháng 2 năm 2022, ông đã hoàn toàn thất vọng – ông mô tả điều này một cách rõ ràng trong cuốn sách mới của mình “Xứ sở của Putin“, viết bằng tiếng Đức. Cùng với sự hình thành và chức năng của nhà nước chuyên quyền và “nhà nước mafia”. Volkov cũng đưa ra ba kịch bản về khả năng kết thúc của “Chủ nghĩa Putin” trong tác phẩm của mình.
Điều này mang lại thêm hiểu biết cho độc giả Đức. Và một hành trình vượt qua hy vọng và lo âu: Volkov không chỉ viết từ quan điểm của một cư dân bình thường sống lâu năm ở Nga, mà chính là từ quan điểm của phe đối lập. Đó là một hành trình bước vào bóng tối đang dần sụp đổ của một chế độ độc tài – nhưng cũng là một câu chuyện về những sự thức tỉnh nghiệt ngã và đánh giá sai lầm cũng như những thành công nhỏ và lớn của phe đối lập. Đó là lý do tại sao nó gần giống như một lời cầu nguyện khi Volkov viết về hy vọng về sự thất bại có tính cách đặc trưng của Putin. Liệu lần này điều đó có thành hiện thực hay không hay chỉ là một câu hỏi còn bỏ ngỏ. Cuốn sách của Volkow đã được IPPEN.MEDIA đọc trước khi sách được xuất bản vào ngày 4 tháng 10 năm 2022.
“Putin không phải là kẻ ngu xuẩn”: Người thân tín của Navalny, Volkov đi tìm lý do của cuộc chiến Ukraine
Leonid Volkov, ông viết, đã trải qua ngày 24 tháng 2 tại một hội nghị của các nhân vật đối lập Nga ở Hoa Kỳ. „Chiến tranh sẽ không xảy ra!“ ông giải thích với tất cả những ai hỏi ông: “Putin không phải là kẻ ngu xuẩn!” Không có lý do chính đáng nào cho cuộc xâm lược: Số phiếu tín nhiệm của Volodymyr Zelenskyy đang xuống thấp nhất, Volkov quả quyết rằng chuyện NATO công khai không đồng ý kết nạp Ukraine vào NATO sẽ tạo dễ dàng để đàm phán và có thể là hồi chuông báo tử về mặt chính trị cho vị tổng thống mà Putin vô cùng căm ghét. Phương Tây đang trở nên thân thiện hơn, Nord Stream 2 sắp được đưa vào vận hành. Nhưng sau đó mọi thứ diễn ra khác hẳn:
Do sự khác biệt về múi giờ, tin tức về cuộc tổng tấn công đầu tiên đã bùng phát ngay trong buổi họp. “Tôi đã đứng đó trên bục trong hội trường rộng lớn này và tôi cảm thấy mình giống như một tên ngu ngốc nhất”, Volkov nhớ lại. Nhưng, theo ông, Putin đã mắc sai lầm lớn nhất trong sự nghiệp chính trị của mình. Bước đi này cho dù có vẻ “hợp lý” đối với Putin – nhưng chỉ vì ông ta sống trong một thế giới khép kín, trong đó những tuyên truyền của Điện Kremlin gây ảnh hưởng lên dư luận quần chúng và cơ quan mật vụ thêu dệt báo cáo cho hợp với yêu cầu của ông chủ Điện Kremlin.
Hoài niệm về Liên Xô của Nga: Người đồng nghiệp thân tín của Navalny giải thích cơ sở chính về quyền lực của Putin
Một câu hỏi mà các nhà quan sát Đức tự hỏi về thế giới riêng của Vladimir Putin có thể là: Tại sao Putin luôn luôn nhắc đến Liên Xô, đế chế khổng lồ, toàn trị, đã suy tàn và ông ta muốn khôi phục lại, ít nhất là đường biên giới của nó? Từ quan điểm của một người gốc Nga, Volkov giải thích nó như thế này: Với sự kết thúc của Liên Xô, không chỉ một thế giới chính trị, mà cả một thế giới kinh tế cũng sụp đổ đối với người Nga. Hai hiện tượng xuất hiện như một. Bằng một tiếng nổ lớn, “báo hiệu một giai đoạn hỗn loạn kinh tế đe dọa sự sinh tồn, cũng như sự bất an về chính trị.”
Đồng thời, phương Tây không tạo ra một kế hoạch Marschall mà để mặc cho Nga tự tồn tại: “Giống như người Đức sau thất bại trong Thế chiến thứ nhất năm 1918, mọi người cảm thấy bị xúc phạm và bị đối xử bất công.” Volkov giải thích trong cuốn sách của mình – Putin đã lợi dụng “những năm chín mươi hoang dã” để làm chủ bài cho sự kinh hoàng. Cũng giống như vào thứ Sáu (29.09.2022) với bài phát biểu để dàn dựng quy mô cho sự thôn tính các tỉnh ở Ukraine. Ông chủ Điện Kremlin cố tình đánh đồng giữa nền dân chủ Nga và sự hỗn loạn kinh tế bùng phát: “Dân chủ là một thảm họa , dân chủ đồng nghĩa với nghèo đói”. Mặt khác, sự khẳng định về sự ổn định là cơ sở cho sự nổi tiếng của Putin .
Putin như một tia sáng hy vọng nhỏ – nó vượt qua mọi biên giới cuối cùng: “Chúng ta đã lầm”
Volkov mô tả khoảng thời gian kể từ khi Putin nhậm chức vào năm 2000 là một quỹ đạo tiến dần đến sự chuyên quyền đôi khi liên tục, đôi khi gián đoạn. Putin, theo lời của Volkov là “tia sáng nhỏ”, “đôi khi bắt buộc” thực hiện “những bài học” mà ông đã học được: Từ thất bại của ông chủ cũ Anatoly Sobchak trong một cuộc bầu cử thị trưởng ở St.Petersburg, Putin đã học được rằng các cuộc bầu cử luôn luôn mang lại sự nguy hiểm. Vì vậy, ông ta làm cho sự xác minh chính trị này trở thành vô dụng.
Thông qua bước nhảy vọt của chính mình từ vô danh thành tổng thống, qua sự trợ giúp bởi truyền hình, việc kiểm soát truyền thông vì vậy trở nên quan trọng. Putin đã đặt TV vào hàng đầu. Volkov dành một chương riêng về cách thức hoạt động và nhữnggiới hạn của bộ máy tuyên truyền. Bằng cách làm cạn kiệt các nguồn thuế ở các bang Nga, Putin cũng đã phá vỡ tính cách liên bang của hệ thống chính trị Nga.
Phần lớn điều này, theo Volkov, xảy ra trước năm 2004. Tuy nhiên, theo tuyên bố của chính mình, ông vẫn trải qua một bất ngờ tồi tệ vào năm 2007: Liên minh Dmitry Medvedev và Putin, những người được coi là theo chủ nghĩa tự do vào thời điểm đó, từ chức, điều này dẫn đến việc Putin đã trở lại nhiệm kỳ tổng thống. Nhiều đòn bất ngờ đã xảy ra sau đó. Ngay cả sau khi gian lận bầu cử, các thủ tục giả mạo chống lại ê-kip của Navalny, các vụ giết người của cơ quan mật vụ và các hình phạt ngày càng khắc nghiệt đối với những người biểu tình (thêm nữa, Volkov coi Belarus như một phòng thí nghiệm chính trị và Putin là “em trai của Alexander Lukashenko”):
Hãy xem vụ đầu độc Navalny vào năm 2018. “Chúng tôi đã giả định rằng Putin sẽ phân biệt rõ ràng giữa thế giới của sân khấu chính trị, nơi luật pháp ít nhất có vẻ được tuân thủ, và thế giới ngầm của các cơ quan mật vụ và nhân viên mật vụ, Volkov xác nhận lại: “Chúng tôi đã lầm“.
Nước Nga của Putin như một “nhà nước mafia”: Một sự cộng sinh mong manh quanh Điện Kremlin?
Nhìn lại, ông phân loại cuộc tấn công bằng chất độc thần kinh Novichok là bước trung gian hợp lý trước chiến tranh Ukraine theo hai nghĩa . Một mặt, trước cuộc xâm lược, Putin muốn loại bỏ mọi “đội quân thứ năm” khỏi đất nước. Mặt khác, với cuộc vượt biên này, chiến tranh cũng trở thành “không thể tránh khỏi”. Ông “chắc chắn” rằng trong Điện Kremlin cũng có những suy nghĩ về việc “tích hợp phong trào đối lập, vốn đang phát triển mạnh mẽ hơn ở một số nơi, vào các cơ cấu hợp pháp”. Nhưng Putin đã quyết định khác. Hành quân theo chủ nghĩa toàn trị bằng „đôi hia bảy dặm“.
Quan điểm của Volkov về cách thức hoạt động của Hệ thống Putin cũng rất thú vị: Ông viết về „Nhà nước Mafia“ và không cần biết điều đó phải được xem xét đúng hay không. “Bố già” là Putin. Xung quanh ông ta có những “trung úy”, mỗi người đều có trách nhiệm riêng. Từ Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu đến ông sếp Gazprom Alexei Miller. Tất cả những nhân vật này đều liên quan đến một tổ chức cộng sinh. Ví dụ, tỷ phú Oleg Deripaska đang tài trợ cho sự xa hoa của Bộ trưởng Ngoại giao Sergey Lavrov . Nhưng ngay khi tất cả mọi người không còn được hưởng lợi từ Putin và không bị áp lực từ Putin, Hệ thống Putin chắc chắn sẽ sụp đổ. Volkov nói: “Một mafia không thể không bất tử. Ông nhìn thấy một ví dụ trong việc rút lui một phần vì thất bại của kẻ độc tài Nursultan Nazarbayev người Kazakhstan .
Một trong những hy vọng của Volkov chính là dựa vào sự mong manh của cấu trúc sức mạnh này. Một điều khác về một khối vô hình của những người Nga có đầu óc phê phán: đằng sau tất cả những người phản đối bất chấp nguy hiểm to lớn là một số lượng theo cấp số nhân của những người đồng tình thầm lặng. Bất chấp những rủi ro lớn, vẫn có nhiều cuộc biểu tình vào năm 2022 như những năm trước trong thời gian gần như “tự do”. Một trụ cột thứ ba cho sự lạc quan của ông là việc Nga đang gắn chặt vào châu Âu: Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy sự kích động hận thù của Putin chống lại Hoa Kỳ đang bị cản trở, Volkov viết. Chẳng hạn, thiện cảm với các sản phẩm từ châu Âu không thể bỏ qua. Có một cảm giác thân thuộc và một hình ảnh của chính mình trên lục địa cảm nhận được thông qua du lịch. Mặt khác , châu Á, nơi mà Putin tuyên bố muốn hướng Nga tới , về mặt “văn hóa” đối với hầu hết người Nga là “vùng đất còn mới lạ”.
Kết cục của Putin: Volkov nhìn thấy ba kịch bản – và hy vọng về một “cuộc sống lâu dài” cho Putin
Tuy nhiên, viễn cảnh của Volkov về sự kết thúc của thời kỳ Putin thực sự giống như một lời cầu nguyện không sai lầm một lần nữa: “Tôi muốn tin – và điều đó sẽ chỉ là công bằng – đó là cái giá cho những sai lầm của ông ta, ông ta đã đánh mất thực tế, sẽ là sự sụp đổ của chủ nghĩa Putin. ”
Volkov nhìn thấy ba kịch bản cho điều này. Trước hết, một kết thúc “sinh học” thông qua cái chết của Putin – mặc dù thành viên đối lập không tin rằng Putin đang mắc bệnh hiểm nghèo, cũng vì tình hình sức khỏe dồi dào của một số người trong họ hàng của Putin . Thậm chí: Volkov hy vọng rằng nó sẽ không đến như vậy. Kết quả có thể là tình trạng của Putin như một anh hùng chưa hoàn thành hoặc “huyền thoại”, ông cảnh báo. Trao trả lại Crimea có thể trở thành một điều bất khả thi về mặt chính trị. Sẽ tốt hơn nếu tổng thống bị phế truất: Putin khi đó sẽ được nhân loại nhớ đến là “Hitler của thế kỷ 21”. Điều đó sẽ tạo điều kiện cho sự thay đổi của Nga, “thông qua việc phi Nazi hóa, nếu bạn muốn.”
Không, ngược lại, chúng ta không được mong muốn Putin chết! Chúng ta phải cầu chúc cho ông ấy sống lâu, rất lâu, để ông ta sẽ phải chịu trách nhiệm về những hành vi sai trái của mình trong cuộc sống này. (Leonid Volkov trong “Putinland”)
Volkov viết: Một cuộc nổi dậy trong cung đình sẽ ích lợi hơn, hoặc một cuộc nổi dậy của nhân dân. Kinh nghiệm cho thấy một cuộc nổi dậy cũng có thể nảy sinh từ những đốm lửa nhỏ; nhưng điều đó rất khó để đánh giá. Volkov, người đối lập lưu vong này đang đặt niềm hy vọng lớn nhất của mình vào một cuộc chiến trong nội bộ mafia . “Nếu Putin không còn có thể đảm bảo cho những tay sai của mình rằng họ có thể ăn cắp mà không bị gây khó, thì đến lượt họ, họ sẽ không còn là người bảo đảm cho việc duy trì quyền lực của ông.” Trong ba trụ cột quyền lực của Putin, “lòng trung thành, cùng hưởng lợi và sự sợ hãi”, chỉ còn lại nỗi sợ hãi.
Trong mọi trường hợp, nếu Putin sụp đỗ, sẽ có một khoảng trống quyền lực, Volkov suy đoán. Một “cuộc chiến của tất cả chống lại tất cả, trong đó chỉ một người sống sót”; Hệ thống Putin không biết về một kế hoạch kế nhiệm. Sau đó, xã hội dân sự đã được củng cố đằng sau hậu trường phải vào cuộc. Volkov nói, một sự thức tỉnh “đau đớn” của nhiều người mù quáng bởi tuyên truyền sẽ xảy ra sau đó. Tuy nhiên, vẫn còn phải xem liệu “Xứ sở của Putin” có thực sự kết thúc hay không. Nhiều người nên hy vọng rằng tâm sự của người thân tín của Alexei Navalny lần này không sai.
Florian Naumann
Về Cuốn sách: “Xứ sở của Putin. Sự ảo tưởng về đế quốc, sự đối lập ở Nga và sự mù quáng của phương Tây ” sẽ được xuất bản vào ngày 4 tháng 10 bởi Verlag Droemer HC, 22 EUR.
Diễn Đàn Khai Phóng 