Việt Nam: Một cuộc chiến đến hồi kết thúc
Tác giả: Arno Widmann, Frankfurter Rundschau 26.01.2023
Người dịch: Nguyễn Chí Chính
Năm mươi năm trước, Hoa Kỳ rút khỏi Việt Nam – Hồi ức về một thời kỳ đã định hình cả một thế hệ, về sự phản kháng và những thực tế bị bỏ qua.
27-1: Hiệp định Paris – Những điều chưa được nói.
Thành phần thứ ba
Tác giả: Cao Huy Thuần (nguyên tác tiếng Pháp)
Biên dịch: Mỹ Lộc
Lời người dịch: Hôm nay, để kỷ niệm 50 năm ngày ký hiệp định Paris, chúng tôi dịch và công bố nguyên văn một trong những dự phóng tương lai của tác giả Cao Huy Thuần, một tên tuổi không xa lạ gì với độc giả lúc ấy và bây giờ, viết vào cuối năm 1974, chưa đăng ở đâu cả. Bài viết, nguyên văn tiếng Pháp là “La troisième composante”, viết cho một tạp chí Pháp, nhưng chưa kịp gửi thì chiến trận dồn dập ào đến, mọi dự phóng lý thuyết đều trở thành vô hiệu.
Các nước giàu có nên trả tiền cho thiệt hại khí hậu ở những nước nghèo?
Tác giả: Ban Biên Tập The Economist
Người dịch: Nguyễn Hàn Giang
Người dịch giới thiệu: Hội nghị thượng đỉnh khí hậu năm nay (COP 27) đã có một bước tiến tượng trưng nhưng cũng quan trọng: Một kho bạc được mọi nước đồng ý xây dựng để hỗ trợ những thiệt hại do sự biến đổi khí hậu gây ra cho các nước nghèo. Nhưng kho bạc vẫn còn trống rỗng. Ai sẽ chi tiền vào đó, chi bao nhiêu, vẫn là những câu hỏi còn bỏ ngỏ. Phương tiện duy nhất: ý thức và tiếp đó là sức ép của công dân các nước, đặc biệt các nước công nghiệp, lên chính phủ của họ để trích một phần từ GDP để sung vào kho bạc.
Khí hậu: vấn đề gai góc về trách nhiệm lịch sử của các nước phát triển
Tác giả: Michel Damian và Patrick Criqui
Người dịch: Thái Thị Ngọc Dư
Các bạn sẽ không bỏ qua: Hội nghị lần thứ 27 các bên tham gia Công ước khung về khí hậu của Liên Hiệp Quốc khai mạc ngày thứ hai 7/11/2022 tại Charm el-Cheikh, Ai Cập. Các cuộc thảo luận, hứa hẹn sẽ gay go, sẽ tiếp tục cho đến ngày 18 tháng 11 tới. Thật vậy, đây sẽ là hội nghị các bên (COP) đầu tiên mà vấn đề bồi thường tài chính cho những thiệt hại mà các nước đang phát triển phải chịu sẽ là ưu tiên trong chương trình nghị sự.
Nạn Đói: Vấn đề lớn nhất của thế giới nhưng có thể giải quyết được
Tác giả: Ladislaus Ludescher, Frankfurter Rundschau, 9.11.2022
Người dịch: Nguyễn Phú Lộc
Khoảng 828 triệu người đang chết đói. Tuy nhiên, công chúng chỉ chú ý đến nó như một cước chú bên lề. Một bình luận của Ladislaus Ludescher.
Chủ nghĩa thực dân: Bồi thường thế nào cho hợp lý?
Tác giả: Maximilian Popp, Spiegel số 45/2022.
Người dịch: Tôn Thất Thông
Chủ nghĩa thực dân: Người Đức đã thực hiện cuộc diệt chủng đầu tiên của thế kỷ 20 ở Namibia. 100 năm sau, Cộng hòa Liên bang Đức chính thức xin lỗi, trong 30 năm tới, nước này muốn trả một tỷ euro thông qua các dự án phát triển. Như vậy đã đủ cho những tội ác với hệ lụy kéo dài cho đến ngày nay hay không? Con cháu của những người bị sát hại trả lời: không.
Chủ nghĩa thực dân: Châu Âu trên ghế bị cáo
Tác giả: Rebekka Habermas, ZEIT 30.10.2022
Người dịch: Tôn Thất Thông
Quá khứ thuộc địa gây ra những tranh luận sôi nổi. Ai đã bắt đầu và thực hiện chế độ nô lệ? Ai đã bãi bỏ nó? Có thể có công lý cho lịch sử?
Nữ hoàng Elizabeth II không vô can trong những tội lỗi của Đế chế Anh quốc
Tác giả: Howard W. French
Người dịch: Kiến Văn
Nữ hoàng vừa quá cố là hiện thân của nước Anh và thể chế Anh quốc, đã khôn khéo quảng bá nó mà không bao giờ phê phán hay hối tiếc về quá khứ của đế chế. Bà mất đi, tôi không có ác ý gì cả. Còn đế chế của bà – và chế độ đế quốc, nói chung – lại là vấn đề khác.
Đế quốc Anh: Di sản của bạo lực?
Tác giả: Peter Bergen phỏng vấn Caroline Elkins, CNN 25.9.2022
Người dịch: Tôn Thất Thông
Giới thiệu: Nữ Hoàng Elisabeth II vừa được an táng tuần qua. Hàng triệu người Anh rơi nước mắt thương tiếc. Hàng triệu người khác thì nhìn về Luân Đôn bằng ánh mắt hoài nghi và tự hỏi: có phải Nữ Hoàng cũng phải chịu trách nhiệm về những tội ác mà đế chế Anh đã gây ra trên các thuộc địa cũ. Tại sao? Qua bốn tác phẩm khảo cứu công phu, giáo sư sử học Caroline Elkins cung cấp những bằng chứng mới để chúng ta tự tìm câu trả lời.
Chuyện Vua Gia Long và Giám mục Bá Đa Lộc
Tác giả: Tôn Thất Thông
Tuần qua, Diễn Đàn Khai Phóng đã đăng bài “Đi tìm sự thực lịch sử về Vua Gia Long” của Thụy Khuê. Tác giả đưa ra những phân tích lịch sử mang tính chất phản bác lại những luận cứ đã tồn tại và bám rễ ở Việt Nam qua nhiều thế hệ, cho nên nhận được nhiều ý kiến phản hồi đủ loại xu hướng. Đó là chuyện tất nhiên và đáng hoan nghênh. Chúng tôi xin bổ sung một ít thông tin, hy vọng làm vấn đề sáng tỏ hơn một chút.
Diễn Đàn Khai Phóng 